Denk je aan datavisualisatie, dan denk je al snel aan beelden: lijnen, balken en creatievere methodes om data om te zetten naar vormen. Datavisualisatie helpt mensen om data te begrijpen. Maar wist je dat de juiste tekst daar ook bij kan helpen?

In dit artikel geef ik een voorbeeld.

Energieverbruik ChatGPT

We beginnen met de data. In dit onderzoek van ScienceDirect lees je wat het energieverbruik van ChatGPT naar schatting is. Ze laten daarbij o.a. de volgende grafiek zien:

grafiek energieverbruik chatgpt google (bron: ScienceDirect)

Het onderzoek licht de data verder toe en benoemt de kosten per zoekactie.

ChatGPT kost 2.7 watt per zoekactie

Is dat veel, of weinig? Als je wat van energieverbruik weet, zal het je wat zeggen. Maar met de juiste woorden kan je mensen helpen het beter te begrijpen.

Datavisualisatie met woorden

Wanneer je inzicht o.b.v. data wil delen, helpt het om het makkelijk te maken om je inzicht te visualiseren. Een krachtige methode hiervoor is de metafoor.

Zo associëren we energieverbruik nogal snel met ons huishouden. Daarmee komt er een interessante vraag op:

Hoe verhouden de energiekosten van ChatGPT zich tot een gemiddeld Nederlands huishouden?

Als we de website van Mileu Centraal mogen geloven, gebruikt het gemiddelde Nederlandse gezin 2.479 kWh per jaar ofwel 2.479.000 Watt.

ChatGPT kost dus aardig wat minder per zoekactie dan een Nederlands huishouden. Maar hoeveel maken we eigenlijk gebruik van ChatGPT?

Volgens het eerder aangehaalde onderzoek gebruikten de gebruikers van ChatGPT begin 2023 de tool ca. 195 miljoen keer per dag. Als we dat verrekenen met de energiekosten per zoekactie (2.7 watt) komen we uit op 526.500.000 Watt per dag. Dit getal is groot. Zo groot dat het zijn betekenis verliest.

Tijd voor de metafoor

Laten we er daarom de huishoudens weer bijhalen. Hoeveel keer past het jaarlijkse energieverbruik van een gemiddeld Nederlands gezin in de dagelijkse energiekosten van ChatGPT?

Dat kunnen we berekenen!

Het collectieve energieverbruik van een dag ChatGPT staat gelijk aan het jaarlijkse energieverbruik 212 Nederlandse huishoudens.

Dat maakt de hoeveelheid energie ineens een stuk concreter.

Dus: werk je met abstracte aantallen en wil je je punt overbrengen? Maak je data dan visueel met woorden. Bedenk een metafoor.